Sporo danych w kalendarzu, ale najważniejsza inflacja w USA

Skąd wczoraj tyle zamieszania? Nałożyło się na to kilka czynników. Po pierwsze, oczekiwania na pakiet fiskalny w USA (pisaliśmy już o tym).  Po drugie, pozytywne informacje odnośnie umowy handlowej USA-Chiny (nie wygląda na to, że Amerykanie zamierzają dodatkowo penalizować Chińczyków za mniejsze od zakładanych zakupy; wojna toczy się i tak na wielu frontach). W tle trwa też ciągłe zmniejszanie liczby nowych zachorowań w USA, jednak wciąż utrzymuje się ona na wysokim poziomie. Newsem dnia była jednak informacja o rosyjskiej szczepionce. Piszemy o niej nieco więcej i dodatkowo rozszerzamy temat celowania inflacji w ujęciu średnim, na co już na jesieni prawdopodobnie zdecyduje się Fed wraz z wprowadzeniem nowego forward guidance. 

Zgodnie z informacjami New York Times, obecnie na świecie dopuszczono (lokalnie) do ograniczonego użytku 2 szczepionki: rosyjską opracowaną przez Gamaleya Research Institute oraz chińską opracowaną przez CanSino Biologics. Różnica jest taka, że szczepionka chińska została zaakceptowana w użytku dla wojska (i to już w czerwcu), natomiast szczepionkę rosyjską zaakceptowano tylko przez regulatora rosyjskiego. Szczepionka chińska dopiero teraz jest w 3 fazie testów, szczepionka rosyjska ominęła tę fazę i przeszła do "użytku" bezpośrednio z fazy 2. WHO wyraziło zaniepokojenie co do krótkiego czasu prowadzonych na ludziach testów. Prezydent Rosji zapewnił natomiast, że szczepionka została użyta także na członkach jego rodziny. 

Więcej o testowania szczepionek oraz stadiach rozwoju poszczególnych produktów można poczytać tutaj.

FOMC przymierza się do wprowadzenia średniego celu inflacyjnego na najbliższych posiedzeniach. Już wrzesień jest bardzo prawdopodobnym terminem. Różnica pomiędzy średnim celem inflacyjnym, a po prostu celem inflacyjnym jest - wbrew temu co mogłoby się wydawać - dość subtelna. Zaciera się ona tym bardziej, że niektóre banki centralne traktują już obecnie swoje cele inflacyjne w sposób średniookresowy (bez formalizacji), dopuszczając odchylenia inflacji od celu czasem na długie lata. Poniższy artykuł z San Francisco Fed bardzo zgrabnie przybliża koncepcję średniego celu inflacyjnego. My pozwalamy sobie jeszcze na większy skrót i zachęcamy do zapoznania się z całym artykułem, który linkujemy poniżej.

Idea średniego celu inflacyjnego zrodziła się z konieczności. Nadmiar oszczędności nad inwestycjami powoduje, że stopa procentowa równowagi (można nawet nazwać ją "typową" stopą w czasie cyklu) plasuje się coraz niżej. To oznacza coraz większe problemy dla banków centralnych, aby stymulować gospodarkę przy negatywnych szokach. Dlaczego? Bo granica dla nominalnych stóp procentowych plasuje się nieco poniżej zera. Cześć banków centralnych nie chce nawet jednak schodzić poniżej zera. Cała nadzieja pozostaje wtedy w wysokiej (bieżącej i oczekiwanej) inflacji, która byłaby w stanie dodatkowo obniżyć realne stopy procentowe. Sęk w tym, że w przypadku znaczących, negatywnych, szoków popytowych, inflacja spada razem z popytem. Sytuację dodatkowo komplikuje fakt, że szczególnie dewastujące gospodarki kryzysy finansowe, to szoki popytowe (więcej o tym w linku poniżej). 

W tradycyjnym ujęciu celu inflacyjnego bank centralny nie przejmuje się wysokością  przeszłej inflacji i skupiony jest punktowej realizacji celu inflacyjnego. Posługuje się prognozami i z wyprzedzeniem reaguje na presję inflacyjną w gospodarce. W reakcji na negatywny szok popytowy następuje obniżka stóp (plus inne działania niestandardowe), która zwykle i tak jest niewystarczająca do utrzymania inflacji w celu (nie można sięgnąć dostatecznie głęboko ze stopami procentowymi). W konsekwencji gospodarka funkcjonuje na poziomie sub-optymalnym, a inflacja pozostaje niska. W kolejnym okresie inflacja nadal pozostaje niska, bo gospodarka nie jest dostatecznie stymulowana. Podmioty gospodarcze widzą fiasko działań banku centralnego. W konsekwencji ugruntowują się jeszcze niższe oczekiwania inflacyjne. Błędne koło się zamyka i bankowi centralnemu jest jeszcze trudniej walczyć z niską inflacją (bo wpisuje się w oczekiwania podmiotów gospodarczych). Pozostają działania niestandardowe. 

Dzięki zastosowaniu celowania inflacji w ujęciu średnim można jednak dodatkowo poprawić transmisję standardowej polityki monetarnej. Jak to działa? Otóż działa przez zobowiązanie banku centralnego. Jeśli bank centralny w sposób wiarygodny zobowiąże się do przestrzeliwania inflacji w okresach dobrej koniunktury, będzie w stanie kompensować zbyt niską inflację w okresach silnej dekoniunktury i podmioty gospodarcze są w stanie w to uwierzyć. Musi to być jednak jasno komunikowane. W przeciwny wypadku podmioty gospodarcze będą oczekiwać, że bank centralny będzie postępował standardowo tzn. będzie dążył do stabilizacji inflacji w celu i nie dopuści do przestrzelenia. Przestrzelenie operacyjnie sprowadza się do późniejszych podwyżek stóp procentowych i odejścia od wyprzedzającego paradygmatu działania polityki pieniężnej. Istotne są tu dwa, domyślne założenia/fakty: 1) banki centralne kiepsko prognozują inflację (zwykle zakładają jej powrót do celu, co zwykle się nie wydarza), 2) łatwiej zwalczać wysoką niż niską inflację. Celowanie w inflację w ujęciu średnim może nawet ułatwiać pracę banku centralnego. Reaguje on wtedy bardziej na to, co aktualnie się dzieje, a nie na to co prognozuje. Zmniejsza się ryzyko przedwczesnego zacieśnienia polityki pieniężnej. Modele teoretyczne wskazują, że wprowadzenie celu inflacyjnego w ujęciu średnim pozwala na skuteczną stabilizację oczekiwań inflacyjnych w pobliżu celu oraz tym samym - bardziej skuteczne działanie polityki pieniężnej w warunkach niskich stóp procentowych.