Dziś warto zwrócić uwagę na minutes z posiedzenia EBC. Podobnie jak w przypadku Fed, o którym piszemy poniżej, inwestorzy mogą szukać wskazówek co do następnego kroku banku (EBC zapowiedział dalsze luzowanie w grudniu). Wczoraj opublikowano też wstępne wyniki BAEL za 3 kw. - wskazuje on na wzrost stopy bezrobocia do 3,4% (z 3,1% w poprzednim kw.). Stopa bezrobocia rejrestrowanego za październik pozostała natomiast bez zmian i wyniosła 6,1%.
Minutes FOMC: bez kierunku.
Zgodnie z oczekiwaniami, ostatnie minutes poświęcone zostały częściowo zakupom aktywów Fed. Z dyskusji nie płynie jednoznaczny przekaz. Członkowie FOMC są zgodni, że program zakupu aktywów może być zwiększony, gdyby zaszła taka konieczność, jednak na razie nie ma takiej potrzeby. Można jednak sądzić, że rosnąca trajektoria zakażeń COVID-19, brak perspektyw na szybki pakiet fiskalny oraz wycofanie części programów pożyczkowych gwarantowanych i finansowych przez Departament Skarbu stanowi pewną zmianę otoczenia. W pierwszym przypadku sytuacja jest jednak (nadal) dynamiczna, a posiedzenie FOMC odbędzie się dopiero 16. grudnia. W drugim, brakiem przedłużenia programów na 2021 rok martwi się ledwie garstka uczestników dyskusji. Warto też odnotować, że w międzyczasie pojawiły się trzy skuteczne szczepionki, a sama dystrybucja ma szansę zacząć się szybciej od oczekiwań (bo już po 11. grudnia). W międzyczasie też dane z gospodarki były dobre lub nawet bardzo dobre. Zdecydują projekcje, choć uważamy, że decyzje FOMC na grudniowym posiedzeniu zapadną w ostatniej chwili, a na wyniku zaważą niuanse.
Jakie opcje brane są pod uwagę? W dyskusji pojawia się zarówno wydłużenie okresu, w którym dokonywane byłyby zakupy, przejście do zakupów papierów o dłuższym terminie zapadalności, a także zwiększenie skali programu. Spora część uczestników dyskusji uznała, że w pewnym momencie należy dokonać wprowadzenia do komunikatu FOMC reguł związanych z funkcjonowaniem gospodarki, które pokierują oczekiwaniami uczestników rynku w zakresie przyszłych zakupów aktywów (outcome-based guidance). Takie ujęcie jest bardziej miękkie niż bezwarunkowa deklaracja zakupów w danej kwocie przez dany czas. Stanowi dobre rozwiązanie zapobiegające zacieśnieniu warunków finansowania w przypadku braku natychmiastowego rozszerzenia programu, ale jednocześnie krótkoterminowo zmniejsza się efekt zaskoczenia związany z ogłoszeniem nowych, konkretnych kwot dla konkretnego okresu.
Rynek w zasadzie nie zareagował na publikację zapisu dyskusji z posiedzenia. Brak wyraźnego i trwałego wystromienia krzywej dochodowości w reakcji na ostatnie pozytywne informacje dotyczące szczepionki odczytujemy jako wyraz obawy rynku o efekty drugiej fali oraz oczekiwania odpowiedniej reakcji Fed w postaci właśnie rozszerzenia stymulacji w postaci zakupów aktywów. Jest to naszym zdaniem bardzo prawdopodobne – i tu zdania nie zmieniamy. W coraz większym stopniu skłaniamy się jednak po prostu ku opcji wprowadzenia do komunikatu kolejnego forward guidance, tym razem odnoszącego się do zakupu aktywów. W takiej opcji mogłoby się odbyć bez stymulacji, a rynek w pewnym sensie już ją wycenia.
Stopa bezrobocia wg. BAEL wyniosła 3,4%.
Wczorajsze wstępne dane za trzeci kwartał z Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności rzucają więcej światła na to jak rynek pracy podnosił się po wiosennym ograniczeniu funkcjonowania gospodarki.
Wzrósł współczynnik aktywności zawodowej (z 55,5% do 56,9%). Po okresie ograniczania pracy w warunkach pandemicznych, pracownicy wrócili do pracy. Wzrosła liczba osób pracujących, do poziomów bliskich okresów sprzed pandemii spadła liczba osób nie wykonujących pracy z powodu przerwy w działalności zakładu pracy. Również indeks liczby wszystkich godzin faktycznie przepracowanych w miejscu pracy wrócił do poziomów sprzed wybuchu pandemii. Podobne sygnały płynęły z danych o przeciętnych zatrudnieniu z ostatnich miesięcy, które poprawiało się m/m za sprawą nowych przyjęć do pracy i powrotów do pełnych wymiarów etatu (choć tu jeszcze są rezerwy - patrz wykres dot. pracujących krócej niż zwykle z powodów związanych z zakładem pracy).
Stopa bezrobocia (wg. BAEL - uczulamy na rozróżnienie ze stopą bezrobocia rejestrowanego) wzrosła z 3,1% w 2. kw. do 3,4% w 3. kw. Bezrobocie wzrosło tylko wśród kobiet - wskaźnik dla mężczyzn odnotował spadki.
Źródło: GUS
Prostym wytłumaczeniem wzrostu stopy bezrobocia mógłby być fakt, że zaktywizowały się osoby, które już w 2. kwartale pozostawały bez pracy, ale nie wliczały się do grona bezrobotnych. Nie poszukiwały aktywnie pracy (np. ze względu na utrudnienia pandemiczne, czy ograniczenie funkcjonowania urzędów pracy), lub nie były w stanie w określonym terminie jej podjąć (np. ze względu na opiekę nad dzieckiem). Takie wyjaśnienie może sugerować również analiza niewykorzystanych potencjalnych zasobów pracy - zmniejszyła się liczba biernych nieposzukujących pracy, ale gotowych do jej podjęcia, zwiększyła się natomiast liczba bezrobotnych.
Ważąc argumenty pozostaje nam stwierdzenie, że nowo zarejestrowani bezrobotni to głównie osoby, które straciły pracę. Największy przyrost bezrobotnych odnotowano w sektorze usługowym.