EBC bez zmian, inflacja w Stanach zaskakuje w górę

Na dzisiaj zaplanowana jest konferencja prezesa Glapińskiego (start o 15:00). Opublikowane zostaną minutes z ostatniego posiedzenia RPP. Ponadto w USA opublikowany zostanie raport Uniwersytetu Michigan obrazujący ocenę bieżących warunków ekonomicznych oraz oczekiwań co do kształtowania się tych warunków w przyszłości, którego indeks - zdaniem konsensusu- wzrośnie do 83,5 pkt z 82,9 pkt w maju.

Wczorajsze posiedzenie nie przyniosło zmian w parametrach polityki pieniężnej EBC. Utrzymane zostało podwyższone tempo zakupu aktywów w ramach programu PEPP. Poznaliśmy również nowe prognozy analityków banku - perspektywy dla wzrostu rysują się w nich bardziej optymistycznie. Do podwyżek stóp jest jeszcze naprawdę daleko. Dość powiedzieć, że EBC sam prognozuje, że w najbliższych latach nie zrealizuje celu inflacyjnego.

Odczyt uplasował się powyżej oczekiwań rynkowych. W górę zaskoczyła też inflacja bazowa, która wzrosła o 3,8%. Miesięczny wzrost tej okrojonej miary inflacji nieco zwolnił z 0,9% do 0,7%, jednak wciąż plasuje się w obszarze rekordowych. Analiza „grubych” liczb niewiele daje: te wyglądają przerażająco. Konieczne jest wejście w szczegóły.

Widzimy, że zatrzymały się zmiany cen paliw. Oczywiście z uwagi na wcześniejsze wzrosty inflacja w tych kategoriach plasuje się na niebotycznych poziomach: to oczywiście jednak generuje też efekt bazy na przyszły rok. Istotnie przyrosły koszty jedzenia poza domem: tu widać, że inflacja się rozpędza. Efekt ma jednak oczywiste podłoże: otwieranie restauracji, które podnoszą ceny. Podobny efekt obserwujemy w przypadku samochodów i transportu. To wszystko zapewne efekt skokowego wzrostu popytu (otwieranie), przy (jeszcze) słabej podaży oraz przy ciągle widocznych bliznach po epidemii (unikanie transportu zbiorowego). Te wzrosty cen nie mają szans naszym zdaniem się utrzymać. Przy otwieraniu gospodarki rosną ceny ubrań i to też raczej efekt przejściowy. Być może to banał, ale przejście z rocznego home office do normalnej pracy wymaga wymiany garderoby (i nie chodzi tu o tuszę, ale ważne dla części osób efekty estetyczne). Podobne zachowania mogą być podyktowane po prostu chęcią powrotu do normalności i wyjściem z domu. Ceny zamieszkiwania od kilku miesięcy rosną w tempie 0,3-0,4% m/m. To wysoki wzrost na tle czasów epidemicznych, ale raczej spójny z długoterminowym trendem. Zobaczymy, jaki będzie wynik starcia rosnących cen domów i zwiększeniem zasięgu HO, który obniży ceny czynszów mieszkań do tej pory oferowanych na wynajem. Uspokoiły się ceny usług medycznych, choć to prawdopodobnie nie będzie do utrzymania w dłuższym terminie z uwagi na specyfikę finansowania amerykańskiego systemu ubezpieczeń zdrowotnych.

Reasumując, bardzo duża cześć obecnych wzrostów cen to głównie dostosowania po-pandemiczne, co bardzo dobrze podsumowuje poniższa analiza.

Prawdopodobnie konsumują one wzrosty cen na wiele kolejnych miesięcy, a być może kwartałów. Być może – wraz z normalizacją strony podażowej i popytowej – ceny w tych kategoriach w najbliższym czasie nawet zaczną lekko spadać. Ten aspekt sprzyja traktowaniu bieżącej inflacji jako przejściowej.

Jeśli nawet jednak te zmiany cen będą miały charakter przejściowy i być może nawet część z nich się cofnie, już teraz uruchamia to proces dostosowań cen względnych (proporcji cen między różnymi produktami), który odpowiedzialny jest za efekty tzw. drugiej rundy. Nie wiemy jak duża będzie skala tego dostosowania. Na razie jest niewielka, ale nic to nie znaczy, bo wyjście z pandemicznej recesji przebiega dużo bardziej dynamicznie niż ze zwykłej recesji, a bilanse gospodarstw domowych i firm są w bardzo dobrym stanie z uwagi na pomoc publiczną (oraz pakiety fiskalne, które nadal napędzać będą gospodarkę). Rozsądna wydaje się więc hipoteza, że dopasowanie po stronie podażowej oraz normalizacja wzrostów w pandemicznych kategoriach sprowadzą inflację niżej, jednak nie oznacza to, że procesy inflacyjne w ogóle się wyłączą i wrócimy do okresu bardzo niższej inflacji. Raczej uważamy, że bieżąca inflacja nie utrzyma się, ale w kolejnych latach będzie pozostawała na poziomie wyższym niż standardowo po recesjach na zasadzie szybszy start – wyższa inflacja. Biorąc pod uwagę przesunięcie czasowe pomiędzy zdiagnozowaniem wysokiej inflacji a utrwaleniem inflacji, Fed ma dużo czasu i może spokojnie trwać przy narracji dot. tymczasowego charakteru wzrostu inflacji. Wejście w tryb celowania w inflację w ujęciu średnim i zwiększenie nacisku na rynek pracy pozwala też na spokojną obserwację napływających danych. Nie oznacza to oczywiście, że Fed będzie ignorował wzrosty inflacji. Obecne projekcje zakładają wzrosty cen (liczone inflacją PCE) w latach 2022-2023 w okolicach 2%. Jeśli zobaczymy szybsze zmiany cen, Fed ruszy wcześniej. Na razie uczestnicy rynku nie mają co do tego przekonania (i my też).

Na wczorajszej konferencji przedstawiony został nowy harmonogram znoszenia obostrzeń. Składa się on z dwóch etapów. Pierwszy etap to dodatek do wcześniej ustalonych zasad. Drugi etap to szereg luzowań dopasowanych do nadchodzącego sezonu wakacyjnego. Premier wskazywał, że nadal należy zachować ostrożność zważając na fakt, że w niektórych krajach EU zaobserwowano nawrót wirusa. Minister zdrowia poinformował jednocześnie, że nowa ścieżka luzowania obostrzeń nie prowadzi do zwiększania liczby zakażeń.

Od 13 czerwca dozwolona będzie sprzedaż oraz spożywanie jedzenia i picia w kinach, teatrach, na koncertach oraz w innych instytucjach kultury i rozrywki. Od tego dnia zmieniony zostanie również limit osób w świątyniach– maksymalnie 50% obłożenia.

Od 26 czerwca wprowadzony zostanie nowy limit uczestników - 1 osoba na 10 m2 w siłowniach, klubach fitness, kasynach, obiektach handlowych, placówkach pocztowych, bibliotekach, targach, konferencjach, wystawach i sale zabawach. W transporcie zajęte będzie mogło być 100% dostępnych miejsc, pasażerowie nadal powinni mieć maseczki zakrywające usta i nos. Max. 75% obłożenia umożliwione będzie w: kinach, teatrach, hotelach, wesołych miasteczkach, restauracjach oraz świątyniach. Na imprezach, zgromadzeniach będzie mogło przebywać max. 150 osób. Max 50% obłożenia narzucone zostało na obiekty sportowe. Powyższe limity nie dotyczą osób w pełni zaszczepionych przeciw COVID-19. 

∙ USA: Liczba osób ubiegających się po raz pierwszy o zasiłek dla bezrobotnych w ubiegłym tygodniu w USA zmalała do 376 tys. (prognoza konsensusu: 370 tys.) z 385 tys. poprzednio. 

∙ Ministerstwo Finansów: Państwowy Dług Publiczny (PDP) na koniec I kw. 2021 r. wyniósł 1 152,7 mld zł, co oznacza wzrost o 3,7% kw/kw. Dług sektora instytucji rządowych i samorządowych (EDP) wyniósł na koniec I kwartału 2021 roku 1 389,9 mld zł, co oznaczało wzrost o 4,0% kw/kw.

∙ Hans Kluge (dyrektor WHO): Liczba wykonanych szczepień przeciw Covid-19 w Europie nie wystarczy, by zapobiec nawrotowi pandemii. (..) Państwa powinny wyciągnąć wnioski z nawrotu fali zakażeń po zeszłorocznym sezonie letnim, mimo realizowanych obecnie programów szczepień. Dotychczas tylko 30% mieszkańców Europy zostało zaszczepionych co najmniej jedną dawką szczepionki przeciw Covid-19, co nie wystarczy, by zapobiec kolejnej fali zakażeń koronawirusem.