Ciekawostki w polskiej inflacji

Węgrzy znów podniosą stopy procentowe, choć powoli tam także zaczyna się wkradać większa ostrożność w korygowaniu kosztów pieniądza. Za Atlantykiem dzień rynku nieruchomości: ceny wg. indeksu Case-Shiller oraz sprzedaż nowych domów. Na deser indeks zaufania konsumentów Conference Board.

Nie na mleko - jak na obrazku - ale na bułki. Okazuje się, że jest to bardzo ciekawa alternatywa dla inflacji bazowej. Niejednokrotnie wysuwaliśmy tezę, że w przetworzonej żywności można znaleźć wiele elementów wtórnych, wiele dowodów na rozlewanie się (trwałość) egzogenicznych szoków. Żywność, jako dobro pierwszej potrzeby, cieszy się dość sztywnym (cenowo) popytem. Z tego tytułu można domniemywać, że właśnie tutaj efekty wtórne mogą być najsilniejsze. Gdy ten bastion padnie, paść powinny także efekty wtórne w innych kategoriach dóbr i tym samym cała inflacja bazowa powinna zacząć się obniżać. Dobra informacja - to działa. Zła - na razie nic tu nie zawraca.

∙ Polska: Z doniesień prasowych dotyczących podatku od nadmiarowych zysków od dużych przedsiębiorstw wynika, że płatności te miałyby być odroczone w przypadku spółek energetycznych i gazowych. Zgodnie z założeniami projektu, przygotowanego przez Ministerstwo Aktywów Państwowych, proponuje się, aby obowiązek uiszczenia daniny ciążył na przedsiębiorcach, których marża zysku brutto za 2022 rok jest większa od ich uśrednionej marży brutto za lata 2018, 2019 oraz 2021 roku.

∙ Polska: NBP opublikował założenia polityki pieniężnej na 2023 rok.  RPP podtrzymuje strategię średniookresowego celu inflacyjnego na poziomie 2,5% z symetrycznym przedziałem odchyleń +/- 1 pkt. proc.. Zestaw instrumentów polityki pieniężnej w przyszłym roku będzie tożsamy z tegorocznym. Dokument stwierdza również, że czynnikami niepewności dla koniunktury i procesów cenowych jest rozwój sytuacji geopolitycznej oraz trwałość i skala zaburzeń wywołanych wojną.

Zmian w porównaniu do zeszłego roku jest niewiele. Szczegółowy opis jest w zasadzie identyczny. Jedyną zmianą, na którą zwróciliśmy uwagę, jest przeredagowanie paragrafu o operacjach otwartego rynku dot. skupu obligacji gwarantowanych przez Skarb Państwa (patrz tabelka poniżej). Może to być związane z zakończeniem programu skupu aktywów przez NBP w zeszłym roku.

Ponadto w założeniach uwzględniono fakt zbrojnej agresji Rosji na Ukrainę – do uwarunkowań rynkowych, na które w szczególności będzie patrzeć RPP, dopisano następstwa ekonomiczne wojny w Ukrainie (obok skutków pandemii COVID-19).

∙ Polska: Ministerstwo Finansów od października podniesie oprocentowanie obligacji detalicznych. Papiery 1-roczne oraz 2-letnie otrzymają wyższe oprocentowanie na skutek podwyżki stóp NBP. MF podnosi ponadto oprocentowanie obligacji o zapadalności od 3 do 12 lat - w pierwszym okresie odsetkowym obligacje oprocentowane będą odpowiednio: 6,85 proc. dla 3-latek, 7,00 proc. dla 4-latek oraz 7,25 proc. dla 10-latek. 6- i 12-letnie obligacje rodzinne przeznaczone dla beneficjentów programu "Rodzina 500 plus" oprocentowane będą odpowiednio 7,20 proc. i 7,50 proc. w pierwszym roku.

∙ Polska: Rada Ministrów na poniedziałkowym posiedzeniu przyjęła projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej. Zgodnie z projektem, ceny prądu w 2023 roku nie zmienią się przy zużyciu energii na poziomie 2000 kWh rocznie. W przypadku rodzin wielodzietnych i rolników próg zużycia będzie wyższy. Ale jest pewna zmiana w stosunku do pierwszej wersji projektu. Dla rodzin rolników i rodzin z kartą dużej rodziny podnieśliśmy próg do 3000 kWh  – poinformował rzecznik rządu Piotr Müller w rozmowie z TVP1.

Łączny koszt zamrożenia określono na 23 mld zł. Pakiet sfinansowany ma zostać głównie podatkiem od nadmiarowych zysków dużych przedsiębiorstw. Zgodnie ze słowami rzecznika rządu: "Mechanizm musi być tak celowany, żeby przynajmniej w dużej części pokryć koszty, które będą wynikały z zamrożenia cen. To jest ponad 20 mld zł i to tylko dzisiejsze decyzje, a jeszcze chcemy pomóc samorządom i innym wrażliwym podmiotom". Implikuje to potencjalne ryzyko rozszerzenia pomysłu podatku od nadwyżkowych zysków.

∙ Strefa euro: Prezes Lagarde powiedziała, iż zacieśnianie polityki pieniężnej poprzez redukcję sumy bilansowej będzie rozważane dopiero w momencie, gdy normalizacja stóp procentowych zostanie zakończona. W ostatnim czasie rynek zaczął spekulować nad możliwością dyskusji, nad rozpoczęciem zacieśniania ilościowego nawet podczas niedecyzyjnego posiedzenia na Cyprze zaplanowanego na 5 października.

∙ Wielka Brytania: Bank Anglii, w specjalnym komunikacie opublikowanym w poniedziałek, zapowiedział gotowość do zmiany stóp procentowych w skali potrzebnej do powrotu inflacji, do celu 2% w średnim terminie. Jednocześnie wykluczona została możliwość organizacji przedterminowego posiedzenia.

∙ Niemcy: Indeks IFO, mierzący aktywność gospodarczą, odnotował we wrześniu znaczny spadek z 97,5 do 94,5. Jednocześnie jeszcze większej korekcie uległy oczekiwania, których indeks zniżkował z 80,4 do 76,6. Dane wpisują się w słabość miękkim indeksów z europejskich gospodarek, implikując jednocześnie wyraźne hamowanie wzrostu gospodarczego w kolejnych 1-2 kwartałach.